Bij deze wil ik even je aandacht voor dit korte maar zéér belangrijke stuk. Want we moeten voor eens en voor altijd iets rechtzetten, uit de wereld helpen en je eigenlijk gewoon iets bij brengen. Want te vaak kom ik het nog tegen, en in een gesprek met een Hindoestaans-Surinaamse vriendin laatst was het weer een hot topic en zelf een punt van ergernis; de roti-plaat.
Roti is gewoon roti
Wat is er nou zo erg aan een roti-plaat, of -wrap, of -vel of zelfs -pannenkoek? Nou, het bestaat niet. Keihard statement weet ik, maar ik zal hem even uitleggen. Ondanks er bij veel toko’s en andere Surinaamse eethuizen de keuze voor een “extra rotiplaat” op het menu staat, is een rotiplaat een rotiplaat noemen net zoiets als wanneer je spaghetti, constant spaghettipasta zou noemen, of makreel constant makreelvis of nóg beter een pannenkoek een pannenkoekplaat. Een pannenkoek is een pannenkoek, makreel is vis, spaghetti is pasta en roti is roti. Jawel, roti is de naam van de, en nu noem ik nog één keer om het duidelijk te maken, plaat. Roti is dus gewoon roti.
Roti is dus ook niet standaard een gerecht met aardappelen, kouseband en kipkerrie, of nog erger met “rotipannenkoeken en sperziebonen” (Knorr ga je schamen!). Roti kán in combinatie met kipkerrie of masala kip zoals het heet, maar ook met bijvoorbeeld doks of hete kip etc etc.
Als je trouwens “roti” op Wikipedia opzoekt. Is de eerste zin dit:
“Een roti of chapati is een ongerezen rond of ovaal platbrood dat zijn oorsprong heeft op het Indisch subcontinent”
En ook als je de herkomst van het woord “roti” leest, zou er geen misverstand meer kunnen, en zelfs moeten, zijn. Roti komt namelijk van het Sanskrietwoord “Rotikā”, en dit betekent “brood” en dus niet “brood met kipkerrie, kousenband en aardappelen”.
Waarom staat er dan wel rotiplaat op het menu?
Goeie vraag. Ik denk dat dit gewoon marketingtechnisch een slimme zet is. De roti een rotiplaat noemen is ondertussen al zover in de hoofden van de consument doorgedrongen dat het op deze manier makkelijker is om te verkopen. Moet wel mee opgepast worden, toen de HEMA bara’s ging verkopen en deze “Surinaamse donuts” noemde, was hier waarschijnlijk ook over nagedacht door een marketingafdeling, maar erg succesvol was het niet. En de “Surinaamse Donuts” waren sneller dan dat je “Surinaamse Donuts” uit kunt spreken weer verdwenen. Waarom zou je overigens als HEMA überhaupt bara’s willen verkopen? Alsof Warung Melatie ineens broodjes rookworst en tompoezen zou gaan verkopen. Schoenmaker blijf bij je leest, zeg maar.
Nog even dit:
Voor iedereen die denkt; “wat weet jij nou van de Surinaamse keuken joh!?”, dit hele stuk is streng gecontroleerd door diezelfde Hindoestaans-Surinaamse vriendin die haar roti-plaat ergernis met mij deelde.
