Tequila is een beetje een vreemde drank. Als je in gezelschap het woord “tequila” zegt is er een dikke kans dat een groot aantal mensen een vies gezicht trekt. Als je vervolgens, na een aantal drankjes, het idee oppert om “tequila-shots” te doen, lijkt dat – met alle gevolgen van dien – ineens het beste idee ter wereld.
In dat geval wordt het shotje, triest slechte, tequila zo snel mogelijk achter over gegooid en weggespoeld met een schijf citroen en, als je zo slim was om het bewaren, een slok van je pre-tequila shot-drankje. Dit alles resulteert dan weer in de slechte reputatie die het Mexicaanse drankje heeft opgebouwd.
Niet alle tequila is hetzelfde en goeie tequila is zeker niet die troep die je met een tequila-shot naar binnen giet. Omdat ik wil proberen iets van de reputatie te verbeteren, hierbij; de gelijkenissen, de verschillen en de dingen die je nog niet wist over tequila én, jawel; mezcal.
Mezcal & tequila; de overeenkomsten
Een grote denkfout die nogal eens wordt gemaakt is dat mezcal hetzelfde is als Tequila. Of dat mezcal een tequila-merk of -soort is. Klopt allebei niet. Mezcal en tequila hebben met elkaar te maken, maar het zijn toch echt twee verschillende drankjes.
Wat ze gemeen hebben is dat ze allebei hun oorsprong in Mexico hebben en dat ze van de agave plant gemaakt worden. Daarnaast hebben ze dus gemeen dat ze “ge-shot” worden, wat eigenlijk niet de bedoeling is. Je drinkt ze – en dan hebben we het over hoogwaardige tequila en mezcal – zoals je een goede whisky drinkt: je “sipt” ze. Kleine slokjes zodat je de smaken van de tequila of mezcal goed kunt proeven. Ook geen zout op je hand, geen hap citroen, maar als snack naast je drankje een schijfje sinaasappel die wordt gedept in Sal de gusano of Sal de chapulin. Dat is zout met vermalen en gekookte worm (gusano) of sprinkhaan (chapulin). Geloof me is serieus veel lekkerder dan dat het klinkt.
Mezcal & tequila; de verschillen
Om het makkelijk te houden (not) is de naam mezcal de overkoepelende naam voor álle agave distillaten. Maar ook voor een subcategorie. En ik heb het hier over die subcategorie; het drankje mezcal.
Beide dranken worden dus gemaakt van de harten van de Agave plant. Een overeenkomst maar ook direct een verschil. Tequila mag namelijk maar gemaakt worden van één bepaalde soort agave. Deze agave heet de “Blue Weber”. Daarnaast mag het alleen gemaakt worden in het gebied Santiago de Tequila. Een beetje zoals Champagne alleen uit de Champagne-streek mag komen dus.
Waar tequila dus gemaakt wordt van één agave-soort, wordt mezcal gemaakt van verschillende soorten agave. Er zijn in Mexico meer dan 200 verschillende soorten agave en ongeveer 35 daarvan worden gebruikt om mezcal te maken. Bij de productie van mezcal worden de agave-harten gekookt in toegedekte kuilen waardoor de drank, in tegenstelling tot tequila, een hele rokerige smaak krijgt.
Mezcal & tequila: wat je misschien nog niet wist
Nu je de verschillen tussen mezcal en tequila weet is het misschien wel leuk om nog een paar kleine, leuke en misschien gekke feitjes te benoemen. Wist je bijvoorbeeld dat vleermuizen een belangrijk rol in de wereld van zowel tequila als mezcal spelen?
Net zoals dat bij andere planten het geval is, gebeurt de voorplanting door middel van stuifmeelverspreiding. In Mexico zijn hier niet de bijen maar grotendeels de vleermuizen verantwoordelijk voor.
Mezcal bevat geen worm en ook geen mescaline.
Even twee feitjes tegelijk, want er wordt nog wel eens gedacht dat mezcal een tequila met een worm in de fles is. Niet juist. En dat er de stof mescaline in de drank zit. Ook niet juist.
Hoewel er nog steeds flessen mezcal met een worm verkocht worden (veelal lage kwaliteit), heeft de worm tegenwoordig geen functie meer. Vroeger werd de worm aan de fles toegevoegd om het alcoholpercentage te garanderen. Als de worm in de fles uit elkaar viel, was het alcoholpercentage te laag, en had je dus troep gekocht.
Mescaline ga je ook echt niet vinden in mezcal. Deze stof komt namelijk uit de Peyote-cactus en niet uit de agave plant. De stof heeft een sterk hallucinerend effect en is illegaal.
Van elke fles tequila kun je de herkomst terugvinden.
Op elke fles tequila staat een nummer. Een zogenaamd NOM-nummer. Hiermee kun je opzoeken waar de tequila gemaakt is en welke andere agave-dranken daar worden gemaakt. Als er trouwens geen NOM-nummer op de fles staat, zou ik deze netjes terug zetten en zeker niet kopen. Deze flessen zijn namelijk niet goedgekeurd door de instantie die de productie en export reguleert, en dus illegaal.
Tequila en mezcal zijn niet de enige dranken van de agave.
Tequila en mezcal hebben nog een aantal broertjes, zusjes of hoe je het ook wilt noemen. Deze heten; Raicilla, Bacanora en Sotol. Ze zijn een stuk minder bekend en ook gelijk een stuk moeilijker te vinden. Ze worden op gelijkwaardige manieren gemaakt als de tequila en mezcal maar van eigen agave-soorten en in eigen gebieden met de daarbij behorende omgevingsfactoren. Ik heb ze zelf nog nooit gedronken, maar ze schijnen zeer de moeite waard te zijn.
